మీరు బ్యాంకులో ₹50 వేలు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ నగదు డిపాజిట్ చేసినప్పుడు, మీరు ఆదాయపు పన్ను శాఖ (Income Tax Department) దృష్టిలో పడే అవకాశం ఉంది. ఈ విషయాన్ని చాలామంది పట్టించుకోరు. దీనివల్ల, మీరు ఊహించని విధంగా ఇబ్బందులను ఎదుర్కోవాల్సి రావచ్చు. ఐటీ నోటీసు రాకుండా ఉండాలంటే, నగదు లావాదేవీల నియమాల గురించి పూర్తి అవగాహన ఉండాలి.
ఆదాయపు పన్ను శాఖ నిబంధనలు
ఆదాయపు పన్ను చట్టం 1961 ప్రకారం, కొన్ని రకాల నగదు లావాదేవీలను బ్యాంకులు, ఆర్థిక సంస్థలు పన్నుల శాఖకు తెలియజేయాలి. ఈ నిబంధనల ఉద్దేశ్యం నల్లధనాన్ని నియంత్రించడం, పన్ను ఎగవేతలను తగ్గించడం. బ్యాంకులు, పోస్ట్ ఆఫీసులు, క్రెడిట్ కార్డ్ కంపెనీలు, రిజిస్ట్రార్ కార్యాలయాలు, మ్యూచువల్ ఫండ్స్, షేర్ బ్రోకర్లు ఈ నిబంధనలకు లోబడి ఉండాలి. మీరు ఒక ఆర్థిక సంవత్సరంలో చేసే లావాదేవీల మొత్తం నిర్దిష్ట పరిమితిని దాటితే, ఆ వివరాలను ఆదాయపు పన్ను శాఖకు నివేదించబడతాయి.
ఏ లావాదేవీలకు ఐటీ నోటీసులు వస్తాయి?
ఆదాయపు పన్ను శాఖ జారీ చేసే నోటీసుల వెనుక చాలా కారణాలు ఉన్నాయి. ముఖ్యంగా కింద తెలిపిన లావాదేవీల విషయంలో జాగ్రత్తగా ఉండాలి:
- బ్యాంకులో నగదు డిపాజిట్లు: ఒక ఆర్థిక సంవత్సరంలో సేవింగ్స్ ఖాతాలో ₹10 లక్షలు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ నగదు డిపాజిట్ చేస్తే, ఈ వివరాలు ఐటీ శాఖకు తెలియజేయబడతాయి. అలాగే, కరెంట్ ఖాతాలో ₹50 లక్షలు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ నగదు డిపాజిట్ చేస్తే కూడా ఇదే జరుగుతుంది. ముఖ్యంగా, ఒకేసారి ₹50 వేలు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ నగదు డిపాజిట్ చేసినప్పుడు, బ్యాంకు మీ పాన్ నంబర్ వివరాలు తీసుకుంటుంది. ఈ లావాదేవీలన్నీ మీ Income Tax రికార్డ్స్తో పోల్చి చూడబడతాయి.
- క్రెడిట్ కార్డ్ బిల్లు చెల్లింపులు: క్రెడిట్ కార్డ్ బిల్లులను ఒక ఆర్థిక సంవత్సరంలో ₹1 లక్షకు మించి నగదు రూపంలో చెల్లిస్తే, ఈ వివరాలు కూడా ఆదాయపు పన్ను శాఖకు చేరతాయి. అలాగే, మొత్తం క్రెడిట్ కార్డ్ బిల్లుల చెల్లింపులు ₹10 లక్షలు దాటితే కూడా నివేదించబడతాయి.
- రియల్ ఎస్టేట్ లావాదేవీలు: ₹30 లక్షలు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ విలువైన ఆస్తి (ఇల్లు లేదా భూమి) కొనుగోలు లేదా అమ్మకం జరిగినప్పుడు, రిజిస్ట్రార్ ఈ లావాదేవీ వివరాలను ఐటీ శాఖకు తెలియజేస్తారు. ఈ లావాదేవీల విలువలో ఏదైనా Income Tax నిబంధనల ఉల్లంఘన ఉంటే, నోటీసులు వచ్చే అవకాశం ఉంటుంది.
- షేర్లు, మ్యూచువల్ ఫండ్స్: ఒక ఆర్థిక సంవత్సరంలో షేర్లు, మ్యూచువల్ ఫండ్స్లో ₹10 లక్షలు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ పెట్టుబడి పెడితే, దాని వివరాలు ఆదాయపు పన్ను శాఖకు చేరతాయి. దీనికి సంబంధించిన Income Tax నిబంధనలు సరిగా పాటించకపోతే ఇబ్బందులు తప్పవు.
- ఫిక్స్డ్ డిపాజిట్లు: ఒక ఆర్థిక సంవత్సరంలో ఒకే బ్యాంకులో ₹10 లక్షలు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ ఫిక్స్డ్ డిపాజిట్లు చేస్తే, ఈ లావాదేవీ కూడా ఐటీ శాఖ దృష్టికి వెళ్తుంది.
- విదేశీ లావాదేవీలు: విదేశాలలో ₹10 లక్షలు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ విలువైన పెట్టుబడులు లేదా లావాదేవీలు చేస్తే, ఆ వివరాలు కూడా నివేదించబడతాయి. ఈ లావాదేవీల పట్ల కూడా ప్రత్యేకమైన Income Tax నిబంధనలు ఉంటాయి.
ఐటీ నోటీసు ఎందుకు వస్తుంది?
సాధారణంగా, మీ వార్షిక ఆదాయానికి, మీరు చేసిన భారీ నగదు లావాదేవీలకు మధ్య వ్యత్యాసం ఉన్నప్పుడు ఐటీ నోటీసు వస్తుంది. ఉదాహరణకు, మీరు ₹5 లక్షల వార్షిక ఆదాయం చూపి, అదే సంవత్సరంలో ₹15 లక్షలు బ్యాంకులో నగదు డిపాజిట్ చేస్తే, ఆదాయపు పన్ను శాఖ దీనికి సంబంధించి వివరణ అడుగుతుంది. మీరు ఈ నగదుకు సంబంధించి సరైన ఆధారాలు చూపించలేకపోతే, దానిపై మీరు Income Tax చెల్లించాల్సి ఉంటుంది. కొన్ని సందర్భాలలో పెనాల్టీ కూడా విధించే అవకాశం ఉంటుంది.
అలాగే, నగదు లావాదేవీలకు పాన్ నంబర్ తప్పనిసరి. మీరు ఒకేసారి ₹50 వేలు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ నగదు డిపాజిట్ చేస్తే, బ్యాంకు మీ పాన్ నంబర్ అడుగుతుంది. మీ పాన్ నంబర్ లేని పక్షంలో, బ్యాంకు ఈ లావాదేవీల గురించి తెలియజేస్తుంది. దీనికి సంబంధించిన Income Tax నిబంధనలు ఉల్లంఘించినట్లుగా పరిగణించి నోటీసులు జారీ చేయబడతాయి.
ఐటీ నోటీసు వస్తే ఏం చేయాలి?
ఒకవేళ మీకు ఐటీ నోటీసు వస్తే, భయపడాల్సిన అవసరం లేదు. ముందుగా, నోటీసులో పేర్కొన్న కారణాలను జాగ్రత్తగా చదవండి. మీరు చేసిన లావాదేవీలకు సంబంధించి సరైన డాక్యుమెంట్లు, ఆధారాలు సిద్ధం చేసుకోండి. నోటీసుకు ఇచ్చిన గడువులోగా స్పందించడం చాలా ముఖ్యం.
- లావాదేవీలకు సంబంధించిన ఆధారాలు: మీరు డిపాజిట్ చేసిన నగదుకు సంబంధించిన సోర్స్ను (మూలం) స్పష్టంగా వివరించగలగాలి. ఉదాహరణకు, పాత ఇల్లు అమ్మగా వచ్చిన డబ్బు, బంధువుల నుండి అందిన బహుమతులు, వ్యాపారం ద్వారా వచ్చిన ఆదాయం లేదా వ్యవసాయ ఆదాయం వంటివి.
- ఆదాయపు పన్ను రిటర్నులు (ITR): మీరు ప్రతి సంవత్సరం సరిగా ITR ఫైల్ చేస్తే, మీ ఆర్థిక లావాదేవీల రికార్డ్స్ను చూపించడం సులభం అవుతుంది. Income Tax రిటర్నులకు, బ్యాంకు లావాదేవీలకు మధ్య ఉన్న వ్యత్యాసాన్ని సరిగ్గా వివరించగలిగితే, నోటీసు సమస్య పరిష్కరించబడుతుంది.
- పన్ను నిపుణులను సంప్రదించడం: మీకు సందేహాలు ఉంటే లేదా సరైన సమాధానం ఇవ్వడం కష్టం అయితే, ఒక చార్టెడ్ అకౌంటెంట్ (CA) లేదా Income Tax నిపుణుడిని సంప్రదించడం మంచిది. వారు మీకు సరైన మార్గదర్శనం చేస్తారు.
చిట్కాలు:
- పెద్ద మొత్తంలో నగదు లావాదేవీలు చేయకుండా ఉండడం మంచిది. వీలైనంతవరకు డిజిటల్ లేదా ఆన్లైన్ లావాదేవీలను ఉపయోగించండి.
- మీ ఆదాయానికి సరిపడా లావాదేవీలు మాత్రమే చేయండి.
- మీ ఆర్థిక లావాదేవీలకు సంబంధించిన అన్ని రికార్డులను జాగ్రత్తగా భద్రపరచుకోండి.
- ప్రతి సంవత్సరం తప్పనిసరిగా ఆదాయపు పన్ను రిటర్నులను ఫైల్ చేయండి.
ఈ నియమాలను పాటించడం ద్వారా, మీరు ఊహించని ఐటీ నోటీసుల నుండి రక్షణ పొందవచ్చు మరియు మీ ఆర్థిక వ్యవహారాలను పారదర్శకంగా నిర్వహించుకోవచ్చు. Income Tax నిబంధనలను పాటించడం పౌరుడిగా మనందరి బాధ్యత. ఇది దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థకు కూడా సహాయపడుతుంది.