ITR Filing: 2024–25 ఏడాదికి ఐటీఆర్ ఎలా ఫైల్ చేయాలి?
ITR Filing: 2024–25 ఆర్థిక సంవత్సరానికి (అసెస్‌మెంట్ ఇయర్ 2025–26) ఆదాయపు పన్ను రిటర్న్ (ITR) దాఖలు ప్రక్రియ ప్రారంభమైంది. పన్ను చెల్లింపుదారులు జూలై 31, 2025లోగా తమ రిటర్న్‌లను దాఖలు చేయాలి. ఈ గడువు మిస్ అయితే, రూ.5,000 వరకు జరిమానా విధించబడుతుంది.
ఐటీఆర్‌ను ఎవరు దాఖలు చేయాలి?
కింది వ్యక్తులు ఐటీఆర్‌ను తప్పనిసరిగా దాఖలు చేయాలి:
- జీతం పొందేవారు
- స్వయం ఉపాధి పొందేవారు
- వ్యాపార యజమానులు
- ఫ్రీలాన్సర్లు
- నాన్-రెసిడెంట్ ఇండియన్స్ (NRIs)
- పెన్షన్ పొందేవారు
2025–26 కేంద్ర బడ్జెట్‌లో, కొత్త పన్ను విధానంలో రూ.12 లక్షల వరకు ఆదాయానికి జీరో టాక్స్ రాయితీ ప్రకటించబడింది. అయితే, ఈ రాయితీ పొందడానికి ఐటీఆర్ దాఖలు చేయడం తప్పనిసరి.
ఐటీఆర్ దాఖలు చేయడం వల్ల లాభాలు
ఐటీఆర్ దాఖలు చేయడం వల్ల పన్ను చెల్లింపుదారులకు గణనీయమైన ప్రయోజనాలు లభిస్తాయి.
ఇది కేవలం ఒక పన్ను బాధ్యత మాత్రమే కాదు, మీ ఆర్థిక జీవితాన్ని మెరుగుపరచే ఆధారం కూడా అవుతుంది:
- బ్యాంకు రుణాల అర్హత: హోమ్ లోన్, పర్సనల్ లోన్, విద్యా రుణాల వంటి వాటిని పొందాలంటే గత సంవత్సరం లేదా కొన్ని సంవత్సరాల ఐటీఆర్ రికార్డులు బ్యాంకులు లేదా NBFCలు తప్పనిసరిగా కోరతాయి. ఇవి మీ ఆదాయ స్థిరత్వాన్ని చూపిస్తాయి.
- వీసా అప్లికేషన్లలో ప్రాధాన్యత: విదేశీ దేశాలు, ముఖ్యంగా అమెరికా, యూరప్ వంటి దేశాలు, వీసా అప్లికేషన్ సమయంలో అభ్యర్థి ఆర్థిక స్థితిగతులను నిర్ధారించేందుకు ఐటీఆర్ ను ఆధారంగా తీసుకుంటాయి.
- క్రెడిట్ కార్డుల అంగీకారం: ఐటీఆర్ ఆధారంగా మీరు ఉన్నత క్రెడిట్ లిమిట్ కలిగిన కార్డులు పొందే అవకాశాన్ని పెంచుకోవచ్చు. ఇది మీ ఆదాయ స్థాయికి నిదర్శనంగా పనిచేస్తుంది.
- TDS రీఫండ్ పొందే అవకాశం: ఉద్యోగం, బిజినెస్ లేదా ఇతర ఆదాయాలపై ముందుగా కట్ చేసిన టాక్స్‌ను తిరిగి పొందాలంటే, ఐటీఆర్ దాఖలు తప్పనిసరి.
- ఆర్థిక గుర్తింపు & స్థిరత్వం: రెంటల్ అగ్రిమెంట్లు, స్టార్ట్‌అప్ పెట్టుబడులు లేదా ప్రభుత్వ స్కీములకు అప్లై చేయాలంటే, ఐటీఆర్ ఆధారంగా మీరు చట్టబద్ధ ఆదాయాన్ని కలిగి ఉన్నవారిగా గుర్తింపు పొందుతారు.
ఇవి కలిపి చూస్తే, ఐటీఆర్ దాఖలు చేయడం వల్ల మీ ఆర్థిక ప్రాముఖ్యత పెరగడమే కాకుండా, భవిష్యత్తులో ఉన్న అవకాశాలకు మీరు సిద్ధంగా ఉండవచ్చు.
ఐటీఆర్ ఫైలింగ్‌కు అవసరమైన పత్రాలు
ఐటీఆర్ ఫైలింగ్ ప్రక్రియను సులభంగా, చక్కగా పూర్తిచేయాలంటే అవసరమైన పత్రాలను ముందుగా సిద్ధంగా ఉంచుకోవడం చాలా ముఖ్యమైన దశ.
- ఈ దశలో సమగ్ర సమాచారం కలిగి ఉండటం వల్ల, తప్పులు లేకుండా టైమ్‌ వేస్ట్ కాకుండా ఫైలింగ్ చేయడం సాధ్యమవుతుంది.
కింద సూచించిన పత్రాలు ఐటీఆర్ దాఖలు చేయడంలో కీలక పాత్ర పోషిస్తాయి:
- పాన్ కార్డు (PAN Card): ఇది పన్ను చెల్లింపుదారుని గుర్తింపు నెంబర్. ప్రతి ఐటీఆర్ ఫైలింగ్‌లో తప్పనిసరిగా అవసరం.
- ఆధార్ కార్డు (Aadhaar Card): ఆధార్ మరియు పాన్ లింక్ చేయడం అవసరం. ఐటీఆర్ సమర్పణ సమయంలో OTP ధృవీకరణకు ఉపయోగపడుతుంది.
- బ్యాంక్ ఖాతా స్టేట్‌మెంట్‌లు (Bank Account Statements): మీరు పొందిన వడ్డీ ఆదాయాలు, డిపాజిట్లు, ఇతర లావాదేవీలు తెలుసుకోవడానికి అవసరం.
- ఫారమ్ 16 (Form 16): ఉద్యోగులకు ఇది కంపెనీ ద్వారా జారీ చేయబడే ఆదాయ, టాక్స్ డిడక్షన్ నివేదిక. జీత ఆదాయానికి సంబంధించిన పూర్తి వివరాలు ఇందులో ఉంటాయి.
- ఫారమ్ 26AS: ఇది మీ పాన్‌కు అనుసంధానమైన మొత్తం TDS వివరాలను, అడ్వాన్స్ టాక్స్ చెల్లింపులను చూపించే స్టేట్‌మెంట్. పన్ను చెల్లింపుల్లో పారదర్శకతకు ఇది చాలా కీలకం.
- AIS (Annual Information Statement): ఇది ఆదాయపు పన్ను శాఖ జారీ చేసే నివేదిక. మీరు పొందిన ఆదాయాలను వివిధ మూలాల ద్వారా చూపుతుంది (వడ్డీ, డివిడెండ్లు, రుణాలు మొదలైనవి).
- పెట్టుబడి మినహాయింపు రుజువులు (Investment Proofs): సెక్షన్ 80C, 80D తదితర కింద మినహాయింపులకు అర్హత సాధించాలంటే LIC, PPF, ELSS, మెడిక్లెయిమ్ బీమా ప్రీమియం వంటి పెట్టుబడి రుజువులు అవసరం.
ఈ పత్రాలు ముందుగానే సిద్ధంగా ఉంచుకోవడం వల్ల, ఐటీఆర్ ఫైలింగ్‌ను వేగంగా, నిర్దోషంగా పూర్తి చేయవచ్చు.
అలాగే, రీఫండ్ విషయంలో ఆలస్యం కాకుండా ఉండేందుకు ఇది మంచిదైన అలవాటు.
ఐటీఆర్ దాఖలు గడువులు
- వ్యక్తిగత పన్ను చెల్లింపుదారులు (జీతం పొందేవారు, ఫ్రీలాన్సర్లు) 2024–25 ఆర్థిక సంవత్సరానికి ఐటీఆర్‌ను 2025 జూలై 31లోగా దాఖలు చేయాలి.
- ఆడిట్ అవసరమైన వ్యాపారాల కోసం గడువు 2025 అక్టోబర్ 31గా నిర్ణయించబడింది.
- బిలేటెడ్ రిటర్న్‌ను దాఖలు చేయాలనుకునే వారు 2025 డిసెంబర్ 31లోగా ఫైల్ చేయాలి.
- అప్‌డేటెడ్ రిటర్న్ (ITR-U) కు చివరి గడువు 2030 మార్చి 31.
గడువు తేదీ మిస్ అయితే, రూ.5,000 వరకు జరిమానా విధించబడే అవకాశముంది. అందుకే ముందుగానే ఐటీఆర్ దాఖలు చేయడం మంచిది.
కొత్త పన్ను విధానం ప్రకారం జీరో టాక్స్
2025–26 ఆర్థిక సంవత్సరానికి, కొత్త పన్ను విధానంలో రూ.12 లక్షల వరకు ఆదాయానికి జీరో టాక్స్ రాయితీ వర్తిస్తుంది. ఇది సెక్షన్ 87A కింద వర్తిస్తుంది.
ఐటీఆర్ ఫైలింగ్ కోసం సూచనలు
ఐటీఆర్ ఫైలింగ్‌ను సమర్థవంతంగా, నిబంధనలకు అనుగుణంగా చేయాలంటే కొన్ని ముఖ్యమైన సూచనలను పాటించడం ఎంతో అవసరం.
ఇవి తప్పుడు ఫైలింగ్‌ను నివారించడంలో, పన్ను శాఖతో సమస్యలు రాకుండా చూసుకోవడంలో సహాయపడతాయి:
- సమయానికి దాఖలు చేయడం చాలా ముఖ్యం
- ఆదాయపు పన్ను రిటర్న్ (ITR) దాఖలు చేసే గడువు 2025 జూలై 31. చివరి నిమిషంలో తొందరపడితే పొరపాట్లు జరుగే అవకాశముంది. అలాగే గడువు మిస్ అయితే ఆలస్య రుసుములు విధించబడతాయి. కనుక ముందుగానే పూర్తి చేయడం ఉత్తమం.
- అవసరమైన పత్రాలు ముందుగానే సిద్ధం చేసుకోవాలి
- ఫైలింగ్ సమయంలో అవసరమయ్యే పాన్ కార్డు, ఆధార్, బ్యాంక్ స్టేట్‌మెంట్‌లు, ఫారమ్ 16, ఫారమ్ 26AS, పెట్టుబడి మినహాయింపు రుజువులు లాంటి డాక్యుమెంట్లను సకాలంలో సిద్ధంగా ఉంచుకోవడం వల్ల ఫైలింగ్ ప్రక్రియ సాఫీగా సాగుతుంది.
- సరైన ఐటీఆర్ ఫారమ్ ఎంపిక చేయండి
- ఐటీఆర్ దాఖలు చేసే వ్యక్తి ఆదాయ మూలాలను బట్టి ఆయా కేటగిరీలకు సరిపోయే ఫారమ్‌ను ఎంచుకోవాలి. ఉదాహరణకి, జీతం పొందే ఉద్యోగులకు ITR-1, బిజినెస్ లేదా ప్రొఫెషనల్ ఆదాయాలుంటే ITR-3/4 వంటివి వర్తిస్తాయి.
- ఆన్‌లైన్ ఫైలింగ్‌ను ఉపయోగించండి
- ఆదాయపు పన్ను శాఖ అధికారిక పోర్టల్ అయిన incometax.gov.in ద్వారా ఐటీఆర్‌ను డిజిటల్‌ గానే ఫైల్ చేయడం అత్యంత సురక్షితమైన, వేగవంతమైన మార్గం. ఆధార్ OTP ధృవీకరణ ద్వారా సులభంగా సబ్‌మిట్ చేయవచ్చు.
- అభిప్రాయం లేదా సహాయం అవసరమైతే నిపుణుల సహాయాన్ని తీసుకోండి
- ఫారమ్ ఎంపిక, మినహాయింపులు, ఆదాయ లెక్కలు వంటి అంశాల్లో సందేహాలు ఉంటే సర్టిఫైడ్ టాక్స్ కన్సల్టెంట్లు లేదా చార్టెడ్ అకౌంటెంట్లను సంప్రదించడం మంచిది. ఇది తప్పిదాలను నివారించి న్యాయబద్ధమైన ఫైలింగ్‌కు దోహదపడుతుంది.
ఈ సూచనలను అనుసరించడం ద్వారా మీరు ఐటీఆర్‌ను సమర్థవంతంగా, ఆలస్యం లేకుండా, లీగల్‌గా పూర్తి చేయవచ్చు.
పన్ను చెల్లింపుదారులు సమయానికి, సరైన విధంగా ఐటీఆర్ దాఖలు చేయడం ద్వారా పన్ను సంబంధిత లాభాలను పొందవచ్చు మరియు ఆర్థిక స్థిరత్వాన్ని సాధించవచ్చు.